Gaandeweg Skanjbeek

Schendelbeekse verhalenwandelkaart

Deze verhalenwandelkaart nodigt jou, wandelaar en luisteraar, uit om Schendelbeke te ontdekken. Ze brengt je langs verborgen weggetjes en charmante plekjes en onthult verhalen die verscholen liggen in bermen, stenen en bomen. De kaart is een initiatief van de dorpsraad van Schendelbeke, die zich inzet voor de levenskwaliteit in het dorp.

Heb je belangstelling voor wat er in het dorp omgaat? Heb je zin om met kleine en grote initiatieven de kwaliteit van het leven in Schendelbeke te verbeteren? Wees dan van harte welkom op een open vergadering, iedere eerste woensdag van de maand! Neem contact op via https://www.facebook.com/dorpsraadschendelbeke, telefonisch op 0472 43 95 89 of per mail via dorpsraadschendelbeke@outlook.be. 

We hebben vier routes voor je uitgestippeld. Een eerste bevindt zich ten noorden van het spoor en een tweede ten zuiden ervan. Deze twee routes starten en eindigen aan het buurthuis in de Dagmoedstraat. Een derde route volgt de oude postronde van postbode Noël. Een vierde route is de fietslus die uitschieters van de andere routes met elkaar verbindt.

Link de cijfertjes op de kaart aan de cijfertjes naast de verhalen en scan de juiste QR-code om de verhalen te beluisteren. Scannen doe je makkelijk met de camera van je smartphone. Pak je smartphone en oortjes, zet je internetverbinding aan en trek eropuit!  De cijfertjes op de kaart wijzen naar een plek in Schendelbeke die een link heeft met het verhaal dat je beluistert.

Ontvangt u de wandelkaart liever digitaal?  Dat kan!  Alle inwoners van Schendelbeke kregen de wandelkaart in de bus in de loop van juli 2021.  Alle andere wandelaars kunnen de kaart krijgen in het toeristische centrum van de stad Geraardsbergen, enkele lokale handelaren en bij de leden van de dorpsraad Schendelbeke.

1) Mieke - Welkom bij Gaandeweg Skanjbeek (2:52) 

Mieke is inwoner van Schendelbeke en lid van de dorpsraad. Ze heet je van harte welkom in Schendelbeke aan het begin van je wandeling en je vertelt je iets over wat je mag verwachten van onze wandelkaart.

8) Dieter - Slotwoord (2:24)

Dieter is inwoner van Schendelbeke en lid van de dorpsraad en wuift je graag uit aan het einde van je wandeling. Hij vertelt over de dromen rond het buurthuis van de toekomst en roept je op om actief deel te nemen in het dorp. 

Deze route start aan het buurthuis in de Dagmoedstraat (1) en steekt het spoor over via de Pijlekaartstraat. De route gaat naar het westen langs het Ooievaarsnest en maakt vervolgens een lus door de nieuwste wijk van het dorp (2). Een trage weg loopt naar de Ijsbroekstraat (3), die je naar de Aalstsesteenweg brengt. Wees even voorzichtig langs die gewestweg voor je noordwaarts het veld in trekt richting Moenebroek. Langs de Moenebroekstraat (4) keer je terug naar de dorpskern. Een zijspoor brengt je even naar de Godsbergstraat (5), waarna je langs het station (6) en de kerk (7) terug richting het buurthuis wandelt. 

2) Sonja Focketyn & Marc Van der Bracht - Skanjbeeks voor beginners (6:57) 

Sonja en Marc brengen je een cursus Schendelbeeks. Marc Van der Bracht is inwoner van Schendelbeke en bekend van 'Ska Vollek' en 'Ge za va Skanjbeek aske...'. Sonja is stafmedewerker bij Avansa.

3) Johan François - Evacués in Schendelbeke (5:18)

Johan François is coauteur van het boek "Oorlogsgasten. Nederlandse evacués uit de Betuwe en Gelderland in Geraardsbergen en de Denderstreek. nov. 1944 - mei 1945". Hij vertelt je het verhaal van evacué Adriaan en zijn gezin.

4) Tilde Vandenbroucke - De crash in het Moenebroek (7:48)

Tilde is verhalenverteller en richtte Wonderling Verteltheater op. Ze vertelt over de verschrikkelijke crash van een oorlogsvliegtuig in het Moenebroek tijdens WOII. Beluister dit verhaal gerust al tijdens je wandeling door het Moenebroek. 

5) Hilde Rogge - Het spook van de Godsberg (9:48)

Hilde is verhalenverstelster pur sang en neemt je mee naar de Godsbergstraat, waar het vroeger behoorlijk spookte! Ze vertelt over de ontmoeting van Mandieneken en Kledde. Zeker niet beluisteren na zonsondergang... 

6) Ruth Van Eenooghe - Bericht aan alle reiziger (5:55)

Ruth is inwoner van Schendelbeke en achterkleindochter van voormalig stationschef Albert De Mulder. Ze vertelt je over haar overgrootvader en waarom ze nog steeds zweert bij de trein als vervoersmiddel. 

7) Lydia Van Mello - Er zit muziek in Schendelbeke (5:28)

Lydia is inwoner van Schendelbeke en lid van de dorpsraad. Bovenal is ze lid van het Koninklijke Kaktus-koor. Ze vertelt ons over de heerlijke tijd die ze sinds haar jeugd doorbracht bij het koor.

Deze route start aan het buurthuis in de Dagmoedstraat (1) en blijft ten zuiden van het spoor. Je stapt naar het westen langs de Jonkersstraat (2), die tegen de zuidkant van het spoor ligt aangevlijd. Deze straat loopt over in het Boelaerstraatje. Sla linksaf aan Jonkheersveld: een trage weg die overgaat in de Turfstraat (3), die op zijn beurt overgaat in de Pijlekaartstraat. Ga rechtsaf tot (4) en keer op je stappen terug tot je rechts een wandelweg ziet, die je volgt naar de Vissenholstraat. De Kerkborre neemt je langs een zijspoor mee naar de brug over de Dender (6). Neem er op de terugweg de kaart bij om langs enkele trage wegen via het schooltje (7) terug naar het buurthuis te stappen. 

2) Manuel Baeyens - Boeren in Schendelbeke (6:52)

Manuel is landbouwer en inwoner van Schendelbeke. Hij vertelt over zijn droom om terug aan de slag te gaan met het Oost-Vlaams Wit-Rood: een zelfredzame dubbeldoelkoe die volgens Manuel de kracht van de koe belichaamt.

3) Stefan Delannoit - De berging van de Halifax M for Mother (8:26)

Stefan is voorzitter van Wings of Memory: een organisatie die gesneuvelde bemanningsleden uit oorlogsvliegtuigen van WOII eert en herdenkt. Hij vertelt je over de berging van bommenwerper Halifax, die in de Boelaremeersen neerstortte.

4) Jan Haegeman - De verwoesting van het kasteel (10:43)

Jan is verhalenverteller en lid van vertelcollectief Ratara. Hij vertelt je over de strijd tussen Filips de Goede en de ridders van de Groene Tente. Tijdens die strijd verging het Kasteel van Schendelbeke, in de buurt van de Pijlekaartstraat.

5) Pepijn De Paepe - Het verhaal van Arthur (5:47)

Pepijn is acteur en lid van vertelcollectief Ratara. Hij kruipt in de rol van ooievaar Arthur en vertelt hoe hij hier in het dorp met open armen werd verwelkomd. Spot jij het nest van Arthur tussen de hoge bomen in het landschap?

6) Albert Gosseye & Lieve Herregodts - De mysterieuze vondst (5:32)

Albert en Lieve zijn inwoners van Schendelbeke. Albert is diaken van de Sint-Amandusparochie en dirigent. Lieve is lid van de dorpsraad. Samen vertellen ze over een mysterieuze vondst in De Gavers.

7) Estée & Karolien Noël-Dero - Jouw droomschool (2:02)

Karolien - directeur van kleuterschool Sint-Catharinacollege Schendelbeke - vroeg Estée (5 jaar) hoe haar droomschool eruit zou zien. Ze presenteert je haar ongefilterde antwoord!

Deze route begint in de Dagmoedstraat (a) op de plek waar vroeger het postkantoor was. Steek het spoor over via de Pijlekaartstraat, ga meteen weer linksaf de Dagmoedstraat (b) in en loop langs een trage weg naar de Ijsbroekstraat.. Wandel door de Groenlaan (c) en de Burgemeester van Liefferingestraat (d). Sla voor het station linksaf en stap ten noorden van het spoor richting de Kulvestraat. Keer terug naar de dorpskern langs de Ganzestraat (e) 

A) Het oude postkantoor (5:39)

Maak kennis met Noël Sevenoy en leer iets bij over het oude postkantoor van Schendelbeke.

B) De Dagmoedstraat (5:18)

Een pony in de gang? Een vals gebit bezorgen? Noël heeft het allemaal meegemaakt.

C) De Ijsbroekstraat (6:43)

Noël was in Schendelbeke overal welkom!

D) Burgemeester v. Liefferingstraat (2:52)

Hier haalde Noël zijn overlasten: de nog onbedeelde post die 's ochtends vroeg niet meer in zijn postzak paste.

E) De Ganzestraat (6:23)

Marieken Faignaert, de eerste werkdag in dancing Tropicana en het kerkhof: in de Ganzestraat wonen veel herinneringen.

Via deze link vind je een kaart met een route die de uitschieters van de drie wandellussen met elkaar verbindt. Je kunt in de zomerperiode zelfs het veer over de Dender nemen.

Alle rechten op de vertolking blijven bij de respectievelijke vertellers.
De tekst 'Evacués in Schendelbeke' mag niet overgenomen worden, tenzij mits schriftelijke toestemming van de auteur.
De andere teksten mogen overgenomen worden met uitdrukkelijke bronvermelding (naam auteur, Verhalenwandelkaart Schendelbeke, Leaderproject Dorp Dynamiek (2018-2021), Avansa Vlaamse Ardennen-Dender).

Een productie van Club Jaecques, Avansa Vlaamse Ardennen-Dender en Dorpsraad Schendelbeke

  • Vertelcoaching en eindredactie: Daan Borloo, www.clubjaecques.be 
  • Muziek, fotografie, opname en ontwerp: Sam David, www.clubjaecques.be 
  • Projectbegeleiding: Sonja Focketyn, stafmedewerker Avansa Vlaamse Ardennen-Dender

Bronvermeldingen

  • De verwoesting van het kasteel - tekst: Sonja Focketyn
  • Johan Ballegeer, De ridders van de Groene Tente, De Nederlandsche Boekhandel, 1970.
  • Le pendue de Schendelbeke, in L'Abbé Migne, Encyclopédie Theologique, Dictionnaire des sciences occultes, Paris 1840, Tome 48, p 266.
  • Freddy De Chou, De gehangene van Schendelbeke, een negentiende eeuws geromantiseerd verhaal over de verwoesting van het kasteel in 1453, in Gerardimontium, 2014/258, p 13-19.
  • De Bastaard van Blancstain, https://nl.wikipedia.org/wiki/Bastaard_van_Blancstain, gedownload op 28/2/20.
  • De Gezellen van de Groene Tent, tps://nl.wikipedia.org/wiki/ Gezellen_van_de_Groene_Tent_(Gent) gedownload op 28/2/20.
  • Schendelbeke, een oase van rust, https://www.schendelbeke.be/geschiedenis.html
  • Hilaire Van Mello, Schendelbeke, heden en verleden, 1984
  • Met dank aan Marcel Cock.
  • Het verhaal van Arthur - tekst: Sonja Focketyn
    Interview met Johnny Cornelis.
    https://www.natuurpunt.be/afdelingen/natuurpunt-boven-dender
  • De mysterieuze vondst - tekst: Sonja Focketyn
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Gavers_(Geraardsbergen), gedownload op 11/11/2020.
    Guido De Pelsemaeker, "Kermis Schipken" in De Gazette van Skanjbeek nr 7, 9/2017, blz 7-8.
  • "Van een schipken dat nog niet vergaan is", ibidem nr 8, 12/ 2017, blz 7, beide op basis van een artikelenreeks in De Beiaard van Roger De Pelsemaeker.
  • Albert Schrever, Mythe over de parade in 1815 : 6.000, 20.000 of 40.000 militairen in de gavervlakte? In 't Spuwerke, 8 januari 2007, https://spuwerke.be/category/recreatie/de-gavers/ gedownload op 19/12/2020.
  • Interview met Lieve Herregodts en Albert Gossye, M.Cock, L. Beeckmans en F.De Chou, Tentoonstellingscatalogus Schendelbeke van prehistorie over Scentlabeke tot heden, oktober 1978.
  • De vliegtuigcrash in het Moenebroek - tekst: Sonja Focketyn,
    Interview met Roger Roelandt, Hilaire Van Mello, Schendelbeke, heden en verleden, 1984.
  • Schendelbeeks voor beginners - tekst: Marc Van der Bracht en Sonja Focketyn
    Freddy De Chou, Lapnamen en volksfiguren in Schendelbeke 1947, Geraardsbergen 2020.  Met dank aan Jan Coppens. 
  • Evacués in Schendelbeke - tekst: Johan François
  • Johan François en Dirck Surdiacourt, 'Oorlogsgasten, Nederlandse evancués uit de Betuwe en Gelderland in Geraardsbergen en de Denderstreek' nov. 1944-mei 1945, Geraardsbergen, 2021.
  • Freddy De Chou, Nederlandse oorlogsvluchtelingen in Schendelbeke (28 november 1944-26 mei 1945), Geraardsbergen, 2020.
  • Er zit muziek in de kerk! - tekst: Luc Schouppe, Marc Van der Bracht en Lydia Van Mello
    Vijftig tintelingen Kaktus, 1969-2019, foto- en verhalenboek 50 jaar Kaktus.
  • Bericht aan de reizigers
    Interview met Michel De Mulder.
    Gedicht 'Bericht aan de reizigers', Jan Van Nijlen, copyright Jan Van Nijlen/Uitgeverij G.A. Van Oorschot, met toestemming.
  • Het spook van de Godsberg - tekst: Sonja Focketyn
  • Volksverhalendatabank www.volksverhalenbank.be, geraadpleegd op 11/11/2020.
  • Guido De Pelsemaeker, volksverhalen en bijgeloof in Schendelbeke, 'De Gazette va Skanjbeek', oktober 2016.
  • Met dank aan Marc Van der Bracht.
  • De berging van de Halifax M for Mother
  • Cyndrik De Decker en Jean-Louis Roba: Doelwit Leuven, de luchtaanvallen van 12 en 13 mei 1944 en de berging van een Halifax-bommenwerper bij Geraardsbergen, Uitgeverij De Krijger, Erpe, 1998.
  • https://www.luchtvaartgeschiedenis.be/content/halifax-lw682-te-schendelbeke
  • https://www.schendelbeke.be/geschiedenis.html
  • Boeren in Schendelbeke
  • Interview met Danny Selos.
  • Interview met Hendrik Baeyens en Darnic Droesbeke.
  • Interview met Manuel Baeyens.
  • De verhalen van Noël
  • Interviews met Noël Sevenoy.
  • Monu-mensen Verjaardagskalender, Dorpsraad Schendelbeke, 2016.
  • Herinneringen, Faignaert Marieken, 31/01/2009, https://www.hemotech.be/home/ovl/h28.htm
  • Hilaire Van Mello, Schendelbeke, heden en verleden, 1984.

Dankbetuigingen

  • Freddy De Chou
  • Monique Brandsma en Paul Van Lierde
  • Christine en Luc, Wiske en Ronny, Paul
  • Els Van Causenbroeck
  • de familie Roelandt
  • de familie Baeyens
  • Danny Selos
  • Xaydée Van Sinaey
  • Omer Vandenbosch
  • Johnny Cornelis en Natuurpunt Boven-Dender
  • Anne-Marie Van Lierde
  • Patrick Schotte
  • Karolien Noël-Dero en haar leerlingen
  • Marcel Cock
  • Eline Wijns 
  • Sonja Focketyn

Dorp Dynamiek is een Leaderproject voor plattelandsontwikkeling. Avansa Vlaamse Ardennen-Dender werkte dit luik van het project uit in samenwerking met de dorpsraad en creatief collectief Club Jaecques (www.clubjaecques.be). Daan Borloo coachte de vertellers en Sam David verzorgde de opnames en de vormgeving van de kaart die je nu in je handen hebt. Sonja Focketyn, stafmedewerker bij Avansa Vlaamse Ardennen-Dender, leidde het project in goede banen.